Gesprekken die we niet graag met onze kinderen voeren gaan over moeilijke onderwerpen. Of over zaken die je vaak toch privé houdt. Praten over de dood is ook zo iets dat we liever niet dan wel bespreken met onze kinderen. Zeker wanneer een kind nog niet heeft meegemaakt wat overlijden en doodgaan betekend, kan dit lastig zijn om te aan te kaarten. Om nooit te vergeten is een prentenboek dat daarbij kan helpen.
Om nooit te vergeten
Sommige kinderen worden al jong geconfronteerd met de dood. Om nooit te vergeten is gemaakt om ouders, opvoeders en kinderen te helpen hierover te praten. Je hoeft geen pasklaar antwoord te hebben, dat is er vaak ook niet. Maar er over praten is, ook voor kinderen, heel belangrijk. Passend bij hun karakter, leeftijd en ervaring. Want hoe jonger ze zijn hoe anders je er over praat dan met oudere kinderen en volwassenen. Wees je er wel van bewust dan kinderen het wel heel feitelijk nodig hebben én ook prima door kunnen gaan met het ‘gewone’ leven na zo’n gesprek.
In het boek gaat Imme met haar moeder naar de kinderboerderij. Daar ontdekken ze dat Stippel, de geit, dood is gegaan. Daar schrikt Imme wel van, hij was helemaal nog niet zo oud. Mama zegt dat niet iedereen pas dood gaat wanneer hij/zij oud is. Dat klopt denkt Imme, Lotte was ook niet oud. Maar opa was wel oud. Ik vergeet ze nooit zegt Imme dan!
De dood normaal maken
Vaak hebben we het met kinderen pas over de dood wanneer ze er mee te maken krijgen. Bij ons is dat iets anders gegaan. Omdat de oma van mijn kinderen niet meer leefde toen zij geboren werden kwamen ze van jongs af aan al op het kerkhof bij het graf. Ze zijn er in opgegroeid dat je dood gaat en dan naar de hemel mag gaan. Naar de Here Jezus. Voor onze kinderen een mooi vooruitzicht. Voor andere misschien lastig te begrijpen.
Onze kinderen zijn niet bang voor de dood zelf. Hun oma hebben ze nooit gekend. Mijn oma is overleden toen ze jong waren. Hun opa is nu ook overleden. Het is iets dat ze al best goed kennen, maar toch ook erg ongrijpbaar is. Daarom is het goed er over te praten samen. Wat er is gebeurd. Als er ziekte of iets anders was kun je het daar ook over hebben. En bij kinderen is het belangrijk duidelijk te zijn. Geen metaforen (vooral niet dat iemand is gaan slapen en niet meer wakker wordt, dan kunnen kinderen bang worden om te gaan slapen).
Bespreekbijlage
Wij hebben heel duidelijk, op het botte af, tegen de kinderen gezegt wat er aan de hand was. Voor onze kinderen, zeker de jongste, werkte dat goed. Er was geen vaag gebied waarin dingen toch nog anders konden gaan en opa niet dood zou gaan. In om nooit te vergeten staat een QRcode die je bij een bespreekbijlage brengt. Deze kan je helpen wanneer je dit gesprek met jouw kinderen gaat voeren. Het is fijn om dat van te voren te lezen.
Mee gaan naar het kerkhof
In om nooit te vergeten gaat Imme met haar moeder naar het kerkhof. Een plek die wel een beetje bijzonder is. Er gelden andere regels dan thuis of in een winkelcentrum. Je moet er eigenlijk een beetje stil zijn. Fluisteren. Onze kinderen zijn heel vrij zagen we laatst nog. De steen was geplaatst en we zijn er even gaan kijken met onze kinderen. Het is goed om ze hun ding te laten doen op een kerkhof (in het redelijke). Onze jongste maakte bijvoorbeeld de grafsteen van de opa van mijn man schoon (‘want dat deed opa ook altijd mama!’). Ze bedoelen het goed en voelen zich dus vrij genoeg om dit te doen. Zolang kinderen niet keihard schreeuwen hebben de meeste mensen er eigenlijk geen last van. Fijn om dit zelf in je achterhoofd te houden. Vaak heb jij ergens meer ‘last’ van dan de mensen om je heen.
Specificaties om nooit te vergeten
Titel: om nooit te vergeten | Auteur: Linda klein | Illustrator: Nynke Mare Talsma | ISBN: 9789033833618 | uitgeverij: Jongbloed Media/ Ark media | te koop bij je plaatselijke boekhandel, via Jongbloed Media of via deze link bij bol.com
